نقد و ارزیابی مبانی روش شناختی الهیات گشوده با تبیین دیدگاه کلارک پیناک

الهیات گشوده، گرایشی الهیاتی-فلسفی است، که تفسیر نوینی از برخی صفات خدا (و لوازم آن) ارائه می‌دهد. این دیدگاه، بسیاری از آموزه‌های الهیات سنتی (همچون منزه بودن خداوند، علم پیشین مطلق، قدرت مطلق و ویژگی‌هایی اینچنین) را نه مبتنی بر کتاب مقدّس، بلکه الهام گرفته از فلسفه یونان دانسته، و در مقابل تصویری از خداوند ارائه می‌کند که مبتنی بر تشخّص، تغییر پذیری و تعامل او با انسان است. یکی از مؤسسین الهیات گشوده، کلارک پیناک است. وی معتقد است در ترسیم اعتقادات دینی، اگر چه سنت و فلسفه باید مورد توجه قرار گیرد، اما «کتاب مقدّس» دارای بیشترین اهمیت است، و بر این مبنا، آموزه‌های الهیات سنتی باید مورد نقادی قرار گیرد. پیناک گرچه ره‌آورد تقریر خویش را «آزادی واقعی خدا و انسان» می‌داند، لکن به‌نظر می‌رسد مبانی روشی او به لحاظ منطقی نامنسجم است. لذا از آنجا که مبانی معرفتی هر نظریه، خاستگاه مدعیات آن است، این پژوهش به ارزیابی دیدگاه پیناک در مبانی روش‌شناختی الهیات گشوده می‌پردازد. در این راستا، به‌نظر می‌رسد گرچه الهیات سنتی مسیحی، مشکلات متعددی در تبیین معارف الهیاتی داشته و در مواردی پیناک به‌خوبی ضعف آن را شناسایی کرده است، لکن سعی او در ارائه راهکار، به لحاظ روشی بسیار قابل نقد است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با رویکرد روش‌شناسی بنیادین در صدد ارزیابی آراء پیناک در مبانی روش‌شناختی الهیات گشوده است.